АНАЛИЗА НА ДИФУЗИОНИТ КАПАЦИТЕТ НА БЕЛИТЕ ДРОБОВИ ЗА ЈАГЛЕНОРОДЕН МОНОКСИД - КЛИНИЧКИ БИОМАРКЕР ВО ПОСТАВКИ ЗА ПОСТАКУТНА НЕГА НА ПАЦИЕНТИ СО COVID-19

Abstract

COVID-19 е инфективна болест со респираторно, невролошко, кардиоваскуларно и дигестивно засе- гање веројатно како резултат на системска ендоте- лијална дисфункција Иако, белите дробови се глав- ниот орган погоден од COVID-19, клиничките ма- нифестации на болеста се широко непредвидливи, почнувајќи од оние кои се без симптоми до сериоз- ни нарушувања на дишењето (во околу 5% од слу- чаите), што доведува, до прием на интензивна нега. Кај сите пациенти кои имаат белодробно засегање настанува пореметување на белодробната функција од различен интензитет и отстапување на наодите во функционалните и рентгенолошки испитувања. Капацитетот на дифузија на белите дробови за јаг- лерод моноксид (diffusing capacity of the lungs for carbon monoxide-DLCO) е параметар кој ги рефлек- тира оштетувањата на алвеолокапиларната мембрана. DLCO/VA ги зема предвид разликите во големина- та на белите дробови, па затоа понекогаш се смета како поточен израз на сопствената функција за раз- мена на гасови во белите дробови. Набљудувањето дека кај пациентите после COVID-19, DLCO може да биде нарушено, додека DLCO/VА може да не биде нарушено, може да е индикација на тоа дека про- мената на дифузната мембрана има значајна улога во предизвикувањето на дисфункција на белите дро- бови во споредба со намалената VА. Треба да се разгледа системската функционална проценка за сите умерено тешки пациенти со COVID-19 во моментот на испуштање од болница, а таков мултидисциплинарен пристап може да се обезбеди со индивидуализирани програми за рехабилитација. Тестовите на функцијата на белите дробови може да се сметаат како неопходни алатки за следење на функционалното оштетување, за планирање на рехабилитација, за управување со евентуалните компликации, како и за спречување на долгорочни несакани последици.