Јустинијановата кодификација (Ante templum et post templum)

Abstract

Традицијата на граѓанско-правниот систем е најстара и најважна традиција во светот денес, која несомнено ги “потпомага“ правните системи на Континентална Европа, Латинска Америка, како и оние на многу африкански и азиски држави. Покрај фактот што постојат значителни разлики во темелните закони на државите со граѓанско-правен систем, сепак помеѓу нив постои фундаментално единство. Најважниот елемент на тоа единство, е фактот што сите граѓанско-правни системи се произлезени од истите извори, и нивните правни институци се класифицирани во согласност со вообичаено прифатените шеми, кои првично постојат како резултат на нивниот сопствен развој, што тие го имаат прифатено во определена фаза од нивната историја. Врските на старото Римско право се повеќе од очигледни со институтите на современото право. Современото право идејно како такво, воопшто не се разликува од Римското право, бидејќи разликите не се ни суштински, заради тоа што се иманентни на различното општествено уредување, и различниот општествено-економски развиток. Тоа нѝ укажува на фактот дека Римското право само по себе нема рок на употреба, односно дека е универзално и трајно. Римското право и правна мисла станале основа за креирање на современите правни системи, како и за целокупниот подоцнежен развој на европското право и законодавство. Корените на многу современи правни институти, па и цели гранки, неспорно е дека се наоѓаат во римското правно наследство, и тие рудименти треба да се анализираат во временските и просторните координати во кои настанале. За време на владеењето на царот Јустинијан I, извршена е до тогаш најголемата кодификација на Римското право, Јустинијановата кодификација.